Deze website gaat over het kunstproject: De singel ≈ een gedicht . Samen met bewoners en gebruikers maken we een gigantisch prentenboek over de Heemraadsingel.
I am an artist from the Netherlands using printmaking in an unconventional way. I like to communicate with my work on the internet and exchange ideas and discuss my works with other artist all over the world.
Een project bij de rotonde van de Heemraadssingel/ Beukelsdijk
Op 13 oktober 2021 heb ik 4 tafeltjes rond de rotonde aan het begin van de Heemraadssingel opgesteld. 27 2e klassers van drie Middelbare scholen hebben samengewerkt om één grote ronde ets te maken van een diameter van 120cm. Op de 4 tafels rond de rotonde lagen kwart cirkels van de ronde zinken plaat die ik geprepareerd had met vernis om een ets in te tekenen. De leerlingen schoven met z’n driën aan tafel aan en tekenden aan die kant van de ronde ets. Van elke school was er één leerling aan één zijde zodat communicatie onvermijdelijk was. Ik had ook een regiseur aangesteld die de communicatie tussen de verschillende groepen moest regelen. Vervolgens kwamen er nieuwe leerlingen die verder werkten aan de tekening. Leerlingen die elkaar anders nooit tegenkomen van totaal verschillende scholen en niveaus werkten op die manier samen.
Ik was 7 jaar, met mijn ouders en mijn broer op vakantie geweest en we hadden het meest indrukwekkende Loirekasteel: Chateau de Chambord bezocht.
Mijn vader, kunstenaar Go de Kroon maakte met zink en messing een reliëf met de koningen en de koningin erin. Ik werd gefascineerd door de blanke kalksteen torentjes met zwarte natuurstenen versierd maakte een linoleumsnede puur van de architectuur.
Het door François I gebouwde renaissancekasteel is een pronkstuk, niet echt gebouwd om er permanent in te wonen. Het imponeert door zijn formaat en het overdadig aantal torentjes en schoorstenen. Het werd gebouwd als “feestkasteel” maar was nog niet af toen François I overleed.
Het feestje met de muzikanten zoals mijn vader het afgebeeld heeft zal hij dus niet hebben beleefd.
Er schittert een torentje in de zon, ik heb dat vroeger altijd als antenne geïnterpreteerd.
Het reliëf, zo hoorde ik van mijn broer, is door de voormalige eigenaren zonder koning en koningin naar de veiling gebracht. De eigenaren woonden zelf in een kasteeltje met torentjes in Wassenaar.
Ik speelde nooit prinsesje, als ik mij verkleedde koos ik liever de rol van heks. Ik hield wel van huizen met torentjes. In mijn dromen woonde daar heksen die je vanuit die torentjes bespiedden. In sommige torentjes wonen koningen en koninginnen in andere boze heksen.
De huizen met torentjes uit mijn jeugd imponeerde en beangstigden me. Ze prikkelden mijn fantasie. Het waren de huizen op het Sweelinckplein in Den Haag en die op het Belgischeplein in Scheveningen, laat 19e begin 20e -eeuwse villa’s. Misschien dat ik daarom de huizen op de Heemraadssingel zo interessant vindt.
Nu bijna 50 jaar na mijn eerste linoleumsnede van architectuur ben ik er weer mee bezig. Het blijft een hele tour om er met linoleumsnede ruimtesuggestie in te krijgen. Het zoeken naar hoe ik iets kon afbeelden doe ik al zowat mijn hele leven.
Mijn boek: De Singel ≈ een gedicht is in elkaar gezet.
Nu moet het groeien, moeten er nieuwe pagina’s aan toegevoegd.
Het boek is de Singel overgestoken, van “het Wijkpaleis” naar het “Nozepandje”, een buurthuiskamer, aan de overkant van de Heemraadssingel, waar het tot eind december te zien zal zijn, samen met de expositie van de linoleumsneden en etsen die daar ook in januari nog blijven.
Volgend jaar wil ik verder werken aan het boek met scholen aan die kant van de Singel in de wijk: het Nieuwe Westen…. en dan naar de Essenburgsingel, met de loop van het water mee. De scholen hebben het echter vanwege Corona te kampen met uitval van leerkrachten. Ze zijn daarom moeilijk te benaderen. Ik maak pas op de plaats… bij het ”Nozepandje” aan de Hooidrift.
Daar komen juist nú veel belangstellenden. Ze komen op dinsdag, koffieochtend van 11 tot 12 en op zaterdagmiddag van 2 tot 3. Ik heb bovendien een sleutel waardoor ik het ook desgevraagd op een ander tijdstip het boek kan tonen. Mensen die het pandje bezoeken zijn bekenden die het boek in “het Wijkpaleis” nog niet hebben bezocht en belangstellende bewoners van de Singel en omgeving. Die hebben een uitnodiging in de brievenbus gekregen.
Ik ken het “Nozepandje” vanwege een bijeenkomst van de Gemeente Rotterdam, zij wil actief buurtbewoners betrekken bij de herinrichting van de Singel. De vraag is: kan je kunst en artistieke workshops als middel gebruiken om bewoners te bereiken en betrokken te houden? Binnenkort is er opnieuw een bijeenkomst.
Bij de eerste bijeenkomst leerde ik al wat bewoners en ondernemers van de Singel kennen. Zoals een telg van het koekjesimperium Maasstroompjes, gevestigd aan de Singel. Ook kwam ik Corrie de Groot tegen. Zij is zelf een heel actieve bewoner van de Singel en bestierd samen met Piet de Jong en Fikrye Firat het “Nozepandje” . Corrie kent veel van de bewoners en benaderd ze ook actief om te komen kijken.
Ik kom bij het “Nozepandje” buren tegen die ik ken, moeders. Mijn zoon zat vroeger er tegenover op school. Het zijn mensen voor wie kunst eerst een ver van hun bed show was, maar nu door iemand die ze kennen wordt gemaakt. Dat werpt een ander licht op de zaak. Het zijn bewoners uit de achterliggende volksbuurt van de Singel, Het Nieuwe Westen. Ook de bewoners van de Singel hebben niet allemaal wat met kunst, sommige komen voorzichtig kijken naar de afbeelding van hun huis en andere zijn vol enthousiasme.
Het boek oogst bewondering en roept ook persoonlijkheden van de Singel tot leven. Veel van de bezoekers kenden de roemruchte diva van de balletschool, Staluse Pera, eigenlijk gewoon een Rotterdamse, alhoewel gewoon? Ze was een verschijning. De tandarts van nummer 85 had haar als klant en anderen hadden balletles van haar. Anderen kennen haar als schildersmodel of paraderend over de Singel, ze bracht menig man het hoofd op hol. Onder andere een Russische Zeeman die haar een zoon en haar naam gaf Staluse Pera, stalen veer.
Over de Singel heeft bewoner Gerard Peet het boek: Burgermansverdriet geschreven. De titel slaat op de diverse bouwstijlen die gebruikt zijn, lukraak naast elkaar, bij de bouw van de Singel. Maar de vraag is of de bewoners van de Singel zo burgerlijk zijn, of juist kleurrijk en divers ondanks dat zij overwegend uit de witte gegoede burgerij komen? Het is wel jammer dat het wegens Corona zo lastig is om een ontmoeting te organiseren tussen de kleurrijke makers van het boek en de bewoners van de Singel… maar misschien ligt dat nog in het verschiet?
Van 11 september tot en met 7 oktober is in Het Wijkpaleis- de plek om het te maken. Claes de Vrieselaan 72 Rotterdam de expositie van de deelnemers aan de workshops en het Reuzenboek te zien.
de openingstijden zijn: van woensdag tot en met vrijdag: 12 – 17.30 of op afspraak: 0625563784
Toen een klant, een kunsthistorica, op mijn atelier kwam en het borduurwerk in mijn boek zag, werd zij gelijk enthousiast. Zij werkt aan de universiteit van Gent, waar zij oude manuscripten bestudeerd. En zij vertelde mij, dat sommige van de Middeleeuwse manuscripten met borduurwerk zijn gerestaureerd en er dan ook “met de afbeelding mee” wordt geborduurd. Het borduren had ik al eerder in mijn werk toegepast, maar dan met drukken op stof en als toegevoegde merkjes. Mijn vader heeft mij, naast dat hij mij inwijdde in de verschillende druktechnieken, leren borduren. Hij heeft een paar wandkleden gemaakt met borduursel. De toepassing van borduursel in mijn prenten is nieuw net als de manier waarop ik geborduurd heb: machinaal en op papier. In het Wijkpaleis waar mijn atelier gevestigd is vindt eens in de 14 dagen een textiel repair café plaats. Daar heb ik van mijn buurvrouw van het atelier, Nathalie Comans geleerd om de naaimachine te bedienen; een bijzondere machine, eentje die kan borduren. Vol enthousiasme maak ik nu meters op die machine.
Borduursel dat mijn vader Go de Kroon voor mij maakte.Borduursel in een Middeleeuws ManuscriptHet borduren met de machine.
Afgelopen maanden is het drukker dan gewoonlijk op de Singel. Er zijn ook kleine kunstenaars aan het werk. Met stoepkrijt, dat inspireerde mij tot het bedenken van een grafische techniek voor stoepkrijt. Ik had nog een heel emmertje met Bolognese krijt staan, wit poeder wat ik doorgaans gebruik om door de drukinkt te mengen om de inkt stugger te maken, korter heet dat officieel in het vakjargon. Door dit krijtpoeder aan te lengen met water krijg je een papje, dat je met een zachte roller over de stoep kunt aanbrengen.
Het werkt als volgt:
Men make een papje van krijt.
Men voege daar wat schoolverf op waterbasis aan toe.
Men giete dat in een verfbakje voor latex.
Men brenge de verf op een zachte roller aan.
Men legge het sjabloon op de stoep en rolle de verf over het sjabloon.
Door het sjabloon te verplaatsen kan je een herhalend patroon maken. Details kan je later met krijtjes aanbrengen.
Ik heb van Dorine de Vos sponsorgeld gekregen om op de Singel reclame voor mijn project te maken.
Mijn plan is om “wild” te gaan krijten. Dus als je me van de zomer met emmertjes, bakjes en rollers bezig ziet op de Singel ben ik illegaal reclame aan het maken… ssst, doe net of je me niet ziet!
Als je in de buurt van de Heemraadssingel woont en mee wilt werken aan het boek stuur dan je adres per mail naar ondine.online@planet.nl Ik doe dan een envelop met linoleum en een guts en de instructies bij jou in de brievenbus. Als je je plaatje klaar hebt doe je het met de guts en je naam in de envellop en stopt die in de brievenbus van het Wijkpaleis, Claes de Vrieselaan 72.
de singel ≈ een gedicht 
