Huizen met torentjes

Ik was 7 jaar, met mijn ouders en mijn broer op vakantie geweest en we hadden het meest indrukwekkende Loirekasteel: Chateau de Chambord bezocht.

Mijn vader, kunstenaar Go de Kroon maakte met zink en messing een reliëf met de koningen en de koningin erin. Ik werd gefascineerd door de blanke kalksteen torentjes met zwarte natuurstenen versierd maakte een linoleumsnede puur van de architectuur.

Het door François I gebouwde renaissancekasteel is een pronkstuk, niet echt gebouwd om er permanent in te wonen. Het imponeert door zijn formaat en het overdadig aantal torentjes en schoorstenen. Het werd gebouwd als “feestkasteel” maar was nog niet af toen François I overleed.

Het feestje met de muzikanten zoals mijn vader het afgebeeld heeft zal hij dus niet hebben beleefd.

Er schittert een torentje in de zon, ik heb dat vroeger altijd als antenne geïnterpreteerd.

Het reliëf, zo hoorde ik van mijn broer, is door de voormalige eigenaren zonder koning en koningin naar de veiling gebracht. De eigenaren woonden zelf in een kasteeltje met torentjes in Wassenaar.

Ik speelde nooit prinsesje, als ik mij verkleedde koos ik liever de rol van heks. Ik hield wel van huizen met torentjes. In mijn dromen woonde daar heksen die je vanuit die torentjes bespiedden. In sommige torentjes wonen koningen en koninginnen in andere boze heksen.

De huizen met torentjes uit mijn jeugd imponeerde en beangstigden me. Ze prikkelden mijn fantasie. Het waren de huizen op het Sweelinckplein in Den Haag en die op het Belgischeplein in Scheveningen, laat 19e begin 20e -eeuwse villa’s. Misschien dat ik daarom de huizen op de Heemraadssingel zo interessant vindt.

Nu bijna 50 jaar na mijn eerste linoleumsnede van architectuur ben ik er weer mee bezig. Het blijft een hele tour om er met linoleumsnede ruimtesuggestie in te krijgen. Het zoeken naar hoe ik iets kon afbeelden doe ik al zowat mijn hele leven.

Pas op de plaats

Mijn boek: De Singel ≈ een gedicht is in elkaar gezet.

Nu moet het groeien, moeten er nieuwe pagina’s aan toegevoegd.

Het boek is de Singel overgestoken, van “het Wijkpaleis” naar het “Nozepandje”, een buurthuiskamer, aan de overkant van de Heemraadssingel, waar het tot eind december te zien zal zijn, samen met de expositie van de linoleumsneden en etsen die daar ook in januari nog blijven.

Volgend jaar wil ik verder werken aan het boek met scholen aan die kant van de Singel in de wijk: het Nieuwe Westen…. en dan naar de Essenburgsingel, met de loop van het water mee. De scholen hebben het echter vanwege Corona te kampen met uitval van leerkrachten. Ze zijn daarom moeilijk te benaderen. Ik maak pas op de plaats… bij het ”Nozepandje” aan de Hooidrift.

Daar komen juist nú veel belangstellenden. Ze komen op dinsdag, koffieochtend van 11 tot 12 en op zaterdagmiddag van 2 tot 3. Ik heb bovendien een sleutel waardoor ik het ook desgevraagd op een ander tijdstip het boek kan tonen. Mensen die het pandje bezoeken zijn bekenden die het boek in “het Wijkpaleis” nog niet hebben bezocht en belangstellende bewoners van de Singel en omgeving. Die hebben een uitnodiging in de brievenbus gekregen.

Ik ken het “Nozepandje” vanwege een bijeenkomst van de Gemeente Rotterdam, zij wil actief buurtbewoners betrekken bij de herinrichting van de Singel. De vraag is:  kan je kunst en artistieke workshops als middel gebruiken om bewoners te bereiken en betrokken te houden? Binnenkort is er opnieuw een bijeenkomst.

Bij de eerste bijeenkomst leerde ik al wat bewoners en ondernemers van de Singel kennen. Zoals een telg van het koekjesimperium Maasstroompjes, gevestigd aan de Singel.  Ook kwam ik Corrie de Groot tegen. Zij is zelf een heel actieve bewoner van de Singel en bestierd samen met Piet de Jong en Fikrye Firat het “Nozepandje” . Corrie kent veel van de bewoners en benaderd ze ook actief om te komen kijken.  

Ik kom bij het “Nozepandje” buren tegen die ik ken, moeders. Mijn zoon zat vroeger er tegenover op school. Het zijn mensen voor wie kunst eerst een ver van hun bed show was, maar nu door iemand die ze kennen wordt gemaakt. Dat werpt een ander licht op de zaak. Het zijn bewoners uit de achterliggende volksbuurt van de Singel, Het Nieuwe Westen. Ook de bewoners van de Singel hebben niet allemaal wat met kunst, sommige komen voorzichtig kijken naar de afbeelding van hun huis en andere zijn vol enthousiasme.

Het boek oogst bewondering en roept ook persoonlijkheden van de Singel tot leven. Veel van de bezoekers kenden de roemruchte diva van de balletschool, Staluse Pera, eigenlijk gewoon een Rotterdamse, alhoewel gewoon? Ze was een verschijning. De tandarts van nummer 85 had haar als klant en anderen hadden balletles van haar.  Anderen kennen haar als schildersmodel of paraderend over de Singel, ze bracht menig man het hoofd op hol. Onder andere een Russische Zeeman die haar een zoon en haar naam gaf Staluse Pera, stalen veer.

Over de Singel heeft bewoner Gerard Peet het boek: Burgermansverdriet geschreven. De titel slaat op de diverse bouwstijlen die gebruikt zijn, lukraak naast elkaar, bij de bouw van de Singel. Maar de vraag is of de bewoners van de Singel zo burgerlijk zijn, of juist kleurrijk en divers ondanks dat zij overwegend uit de witte gegoede burgerij komen?  Het is wel jammer dat het wegens Corona zo lastig is om een ontmoeting te organiseren tussen de kleurrijke makers van het boek en de bewoners van de Singel… maar misschien ligt dat nog in het verschiet?

Oproep

Doe mee met je eigen linoleumtegel!

Instructie:  https://www.youtube.com/watch?v=lfQCpStMk6c&t=43s

Als je in de buurt van de Heemraadssingel woont en mee wilt werken aan het boek stuur dan je adres per mail naar ondine.online@planet.nl Ik doe dan een envelop met linoleum en een guts en de instructies bij jou in de brievenbus. Als je je plaatje klaar hebt doe je het met de guts en je naam in de envellop en stopt die in de brievenbus van het Wijkpaleis, Claes de Vrieselaan 72.

Long time no see!

Afgelopen zaterdag was iedereen nog in de verwarring van de overdaad aan vrije tijd in de euforie van de ontluikende lente.

Heemraadssingel Scatebaan

Schilderen, bootkamp, breakdance en steppen. De Heemraadssingel bruiste van de activiteit en creativiteit.

Vervolgens werden we door verschillende autoriteiten tot kalmte en voorzichtigheid gemaand.

Burgemeester Aboutaleb hield een pleidooi om vooral thuis te blijven en daarmee de corona epidemie in te perken. Om daarmee de zorg te ontlasten en de kwetsbaren onder ons te beschermen. De meeste Rotterdammers geven daar gehoor aan en vanaf zondag was het weer stil.

Ik maakte mij in het bijzonder zorgen over een oude Chinese mevrouw, die ik regelmatig tijdens mijn zondagse hardlooprondje tegenkom.

Gelukkig trof ik haar zondag weer, snelwandelend over de singel. Ze verzekerde mij dat zij in good health verkeerde! Duimen omhoog. Ik weet niet hoe zij heet, omdat de ontmoetingen in volle vaart van onze sportieve activiteiten plaatsvinden. Een andere keer dat wij elkaar lange tijd niet hadden ontmoet zij zei: Long time no see!

Er wonen veel Chinezen in onze wijk, er is ook een Chinees bejaardentehuis aan de Graaf Florisstraat, een zijstraat van de Singel. Chinese ouderen staan erom bekend dat zij goed voor hun gezondheid zorgen, actief blijven. Er loopt ook een oudere Chinese meneer over de Singel die acrobatische toeren uitvoert. Opeens hangt hij dan hoog in een verkeersbord!

Mijn gedachte gaat uit naar de bejaarden die nu afgeschermd zijn van de buitenwereld en niet meer naar de Singel kunnen om te genieten van het voorjaar.

snelwandelen, ouderen, Heemraadssingel

Ontluikende lente.

De Goudenregen doet zijn naam eer aan en er zijn ganzenkuikens op de Singel. De regenbuien van begin maart maken langzaamaan plaats voor meer zonnige perioden. Ondertussen is de wereld in de ban van de Coronaepidemie. De scholen hier zijn nu nog open. Voor de kinderen vormt de les over de Heemraadssingel een aangename afwisseling op hun normale schooldag. Ik neem ze mee naar de Singel, om daar hun inspiratie vast te leggen in schets. Terug op school werken ze die uit op een linoleumplaatje van 15 x 15 cm. De opdracht luidt: maak een ornament voor de huizen van de Singel. Voor het afdrukken van hun “tegeltjes” komen de kinderen in groepjes van 5 naar mijn atelier wat zich een verdieping lager in het zelfde gebouw bevindt. Ik ga er twee pagina’s in het boek mee vullen: De titelpagina en de pagina met de namen van de deelnemers.

Voor ik afscheid neem vragen de kinderen of ik nog vaker kom!

Filmpje: Tekenen op de Singel

tekenen op de Heemraadssingel

Filmpje Afdrukken

afdrukken op de pers in het atelier

Lezing op 7 maart in het Nieuwe Wijkpaleis

linoleumsnede proces Hoekhuis Mathenesserlaan Heemraadssingel

Hoekhuis Mathenesserlaan Heemraadssingel, linoleumsnede.

Ets Singeldingen Jeroen Allart Stang Gubbels Inez Odijk Gemma Plum Carine Hooikaas

Ets Singeldingen door: Jeroen Allart, Daphne Bom, Stang Gubbels, Inez Odijk, Gemma Plum, Carine Hooikaas, Ewoud van Rijn, Merete Utke Schioler, Luci Craamer, Karin Voogd, Trudie Klever, kinderen en voorbijgangers.

Lezing

Ik ben Ondine de Kroon en ik ben kunstenares. Ik heb hier in het Wijkpaleis een atelier waarin een grote drukpers staat. Daarop maak ik prenten. Afbeeldingen in oplage, een soort stempels.

Ik ga jullie vertellen over het project wat ik aan het uitvoeren ben. Het heet De Singel is ongeveer een Gedicht.

Als ik aan het werk ben op mijn atelier en even niet verder kom, dan ga ik een wandelingetje maken over de Heemraadssingel. Als ik dan de bomen en de huizen en het water heb gezien, dan word ik rustig en leeg in mijn hoofd en dan… dan kom ik op nieuwe ideeën. Zo ben ook op het idee van het Reuzenboek gekomen. Een boek over de Singel.

Het wordt een langwerpig boek van 80 bij 180 cm groot. De bladzijden zijn zó groot dat je er mee moet wandelen om ze om te kunnen slaan. Je maakt op die manier een wandeling over de Singel.

Omdat ik dit niet in mijn eentje wilde doen heb ik gevraagd of anderen ook mee wilden doen. Kinderen zien andere dingen, jongeren weer andere dingen en wat dacht je van andere kunstenaars?

Het gaat niet alleen om het kijken maar ook om het letterlijk meemaken, als ik mensen help om te kijken en te maken wat zij in hun omgeving zien….

Daarom heb ik kinderen van de Mariaschool, die ook in dit gebouw zit, gevraagd om mee te helpen met het maken van het boek. Ook vroeg ik jongeren van het Designcollege op de Beukelsdijk. En er hebben volwassenen meegewerkt: studenten van de Volksuniversiteit, kunstenaars uit de buurt. Maar gewone mensen op de Singel hebben ook mee getekend, bijvoorbeeld de meneer van de kiosk van Singeldingen, 

Wat komt er in het boek?

Bomen en huizen en de Singel zelf, het water en het park met de mensen en de dieren, verkeersborden en hondenpoep. Een stukje van het riool wat naar het gemaal op het Heemraadsplein gaat.

Als het boek af is, nou ja af… geef ik het aan de Mariasschool. Die mag er dan zelf aan verder werken. Af komt het niet, dat was ook nooit de bedoeling. Het is de bedoeling dat het zoals dat je een steentje in het water van de Singel gooit er golfjes ontstaan, steeds meer. Zo zou ik willen dat er steeds meer naar de Singel gekeken wordt en Kunst over gemaakt wordt, liedjes, gedichten, verhalen, druksels en tekeningen. Dus vraag ik aan de Mariasschool of ze het boek willen uitlenen aan andere scholen of buurthuizen zodat er steeds verder aan gewerkt kan worden.

Wil je op de hoogte gehouden worden? Abonneer je dan op mijn blog.